|
İTİ (International Team for Oral Implantology)
son yıllarda, implant vakalarının sınıflandırılması için çok büyük
çaba göstermektedir. İTİ Eğitim Komitesinin Mart 2007 de
gerçekleştirdiği son ortak karar toplantısında (Consensus Conference)
İmplant vakaları çeşitli parametreler göz önünde bulundurularak
sınıflandırılmıştır. Bu makale raporun bir özetidir.
Sınıflandırma
İmplant vakalarının sınıflandırılması ITI'ın ortak kararı uyarınca
İngilizce Terminolojide SAC Sınıflandırılması olarak
adlandırılmaktadır. SAC sözcüğü Straightforward, Advanced ve Complex
sözcüklerinin baş harflerinden oluşmaktadır. Buna göre
sınıflandırmayı dilimizde yapacak olursak, implant vakaları:
1- BASİT
2- İLERİ
3- KARMAŞIK olarak sınıflandırılır.
İmplant vakaları sınıflandırılırken cerrahi ve
protetik yönden ayrı ayrı değerlendirilir. Bu sınıflandırma
yapılırken bazı parametreler vakanın basitten karmaşığa giderken
zorluk derecesine etki etmektedir, implant vakalarının
sınıflandırılmasına etki eden genel parametreler şunlardır:
. Vakanın estetik bölgede olup, olmaması:
Estetik parametresi vakanın cerrahi ve restoratif yönden tamamen
farklı kurallar ile yapılmasına neden olur. Estetik açıdan risk
taşımayan vakalar genellikle Basit Vakalar olmasına karşın, estetik
risk barındıran vakaların tamamı mutlaka ya İleri, ya da Karmaşık
vakalar olarak değerlendirilmesi zorunludur.
. İşlemin Karmaşıklığı:
İmplant vakasının planlamasından başlayarak, cerrahi ve restoratif
işlemlerinin karmaşıklığının düzeyi, sınıflandırmayı etkileyen genel
parametrelerden birisidir. Vakanın kaç etapta bitirilebileceği,
cerrahi basamakları, implant bölgesindeki çekilen dişin çekim zamanı
ve kemik onarımlarının gerekli olup olmaması, hep implant vakasında
yapılacak işlemlerin karmaşıklığını belirlemektedirler.
. Komplikasyon Riski:
Hiçbir işlemde komplikasyon riskinin olmayacağının doğal olarak
garantisi yoktur. Ancak SAC- sınıflandırması, dişhekimlerine risk
kontrolü olarak yol göstermektedir. Ortaya çıkan bazı
komplikasyonlar, tedavi sonucunu değiştirmezken, bazı
komplikasyonlar sonuç üzerinde onarılmaz zararlar verirler.
Komplikasyon ve sonuç arasında aşağıda belirtilen olasılıklar söz
konusudur:
a- Komplikasyon işlemi güçleştirebilir ama sonuç üzerinde olumsuz
etkisi olmaz
b- Komplikasyon işlemin ideal olarak sonuçlanmasını etkiler ama son
restorasyonun yine de ağızda optimumun biraz altında hizmet etmesi
söz konusu olabilir.
c- Komplikasyon, kesinlikle sonuç restorasyonun başarısını olumsuz
yönde etkileyebilir.
İmplant vakalarında risk potansiyeli taşıyan bazı parametreler
bulunmaktadır. Bu potansiyel risk faktörleri implant vakasının
sınıflandırılmasını etkilemektedir.
Risk Faktörleri:
İmplant vakalanndaki risk faktörleri, biyolojik, teknik, estetik,
hastaya bağlı ve işlem faktörleri olarak vakanın sınıflandırmasını
değiştirirler.
Biyolojik Faktörler
Sert ve yumuşak doku hacmi
Keratinize mukoza miktarı
Enfeksiyon varlığı
Okluzal problemler (Bruksizm)
Teknik Faktörler
Restorasyonun tasarımı
Laboratuar işlemleri
Estetik Faktörler
Estetik risk kontrolü
Estetik bölgede kayıp yumuşak doku varlığı
Hastaya Bağlı Faktörler
Hastanın estetik beklentisi
Tedavi planında hastadan beklenenlere, hastanın kayıtsız kalması
Şikayetler
İşlem Faktörleri
İşlemin başlangıçtan bitime kaç basamak içerdiği
Vakanın başlangıç durumunu.
Modifîye Faktörler
İmplant vakalarının sınıflandırmasını bazı durumlar
değiştirmektedir. Bunlara modifiye edici faktörler denmektedir.
Bunlar:
Dişhekiminin deneyimi ya da deneyimsizliği.
Hastanın medikal durumundaki değişiklikler.
İatrojenik hatalardır.
SAC SINIFLAMASI
Cerrahi Açıdan SAC Sınıflaması
Vakalar aşağıdaki kriterlere göre cerrahi yönden
sınıflandırılmaktadır.
Basit
Komplikasyon beklentisi çok düşük, minimal cerrahi riski olan
vakalar
Anatomik risklerin minimum olması
Minimum estetik risk taşıyan vakalar
İleri
Daha çok dikkat gerektiren cerrahi işlemi olan vakalar Önemli
anatomik yapılara yakınlık Cerrahi sonrası komplikasyon riskinin
yüksek olması Estetik riski olan ön bölgeler
Karmaşık
Karmaşık cerrahi işlemli vakalar Çok yüksek cerrahi özen gerektiren
vakalar Komplikasyon riskinin çok yüksek olması Estetik riskin
yüksek olduğu ön bölgelerdeki vakalar.
Protetik Açıdan SAC Sınıflaması
Basit
Estetik olmayan bölgeler
Komplike olmayan az aşamalı vakalar
Sonuç restorasyonu başlangıçta kolay planlayabilirle
Komplikasyon riskinin düşük olması
İleri
Estetik riskin artması
Restorasyonun aşamalarının artması
Sonuç restorasyonu başlangıçta tam olarak görememe
Komplikasyon riskinin orta düzeyde olması
Karmaşık
Çok yüksek estetik risk
Restorasyonun aşamalarının karmaşıklaşması
Sonuç restorasyonun çok zor planlanması
Komplikasyon riskinin çok yüksek olması
İmplant vakalarının sınıflandırılmasındaki genel
faktörlerden sonra, vakaların daha belirleyici bir ayrılabilmesi
için cerrahi ve protetik risk değerlendirmelerinin de üzerinde
durmak gerekir. Bunlar tablolarda gösterilmiştir. Vakaların
sınıflandırılmasının en önemli taraflarından biri de, imp-lantoloji
ile yeni tanışan ve bu alanda çalışmaya başlayan dişhekimlerinin,
hangi vakaları başlangıç işleri olarak seçmeleri konusundaki
rehberliğidir. Dişhekiminin deneyimi ve implantoloji bilgileri
arttıkça daha ileri ve karmaşık vakalarına geçmeleri kuşkusuz,
onların mesleki başarı olumlu bir şekilde etkileyecektir.
Deneyim açısından değerlendirildiğinde, üzerinde
çok önemle durulması gereken hususların başında, bu makaledeki
tablolar titizlikle incelendiğinde kolaylıkla görülebildiği gibi,
estetik parametresidir. Ön bölgede, tek diş eksikliği bile olsa,
estetik risk taşıyan vakaların hemen hepsi ya İLERİ ya da KARMAŞIK
olarak sınıflandırılmaktadır. Aynı şekilde sert ve yumuşak doku
problemleri olan ve bu konuda daha zor cerrahi işlemlere gereksinim
duyan vakalarda hep İLERİ ve KARMAŞIK olarak sınıflanırlar. Doğal
dişin çekimi ile yerine yerleştirilecek implantlardaki zamanlama da
son derece önemli bir husustur. Anında implantasyon (immediat
İmplantasyon) çok fazla bilgi ve deneyim gerektiren uygulamalar
olup, hiçbir zaman BASİT olarak sınıflandırmaları söz konusu
değildir.
Kaynak: İmplanTR Dergisi Mayıs - Haziran
2007 |
