B) Prognoz

Hekimin amacı hem yerel hem de genel sağlığı dikkate alarak ilgili dişi korumak olmalıdır. Prognoz, bir patolojik durumu takiben uygulanan tedavinin sonucunun tahminidir. Periodontal problemli bir dişin seyrini kesin olarak tahmin etmek her zaman mümkün olmaz. Dişi korumak için gereken en iyi tedaviyi belirleyebilmek için prognoz önceden saptanmalıdır.14 Bu aynı zamanda yapılacak restorasyon tipinin seçimini de belirler (sabit, hareketli veya implant destekli protez).

Bir dişin ömrü doğrudan periodontal dokuların sağlığına bağlıdır. Değişik faktörlerin değerlendirilmesiyle (genel, yerel ve psikolojik; Tablo 11'den 13'e kadar) genel bir prognoz belirlenebilir. Yakın zamanda geliştirilen genetik testler, kişinin periodontal hastalıklara yatkınlığını ortaya

koyabilmektedir. Kornman ve ark. interlökin 1 artışının ve spesifik genetik markırların kişinin ileri erişkin periodontitis hastalığına yakalanma riskini belirlediğini göstermişlerdir.1» Bu bilgi hızlı ilerleyen periodontitise yakalanma riski taşıyan kişilerin belirlenmesini ve buna göre uygun periodontal tedavinin yapılmasını sağlar. Genetik test bugüne kadar yapılan mikrobiyolojik ve immünolojik testleri tamamlamaktadır. Genetik testlerin tam anlamıyla tanı konulmasına izin vermediğini önemle belirtmek gerekir. Bu testler sadece periodontal prognozu doğrulamak için kullanılan bir yöntemdir. Böylece Hekim, hastasını periodontal hastalığın kontrol edilebilen risk faktörleri hakkında eğitmesine yardımcı olur (ağız hijyeni, sigara, stres). Bazı sistemik hastalıkların varlığında (diyabet, Down sendromu, PapillonLefevre sendromu) dokularda ve immün sistemde değişiklikler olur. Birçok eksojen faktör dikkatle değerlendirilmelidir (beslenme bozuklukları, ilaç kullanımı, sigara). Bu parametreler hastanın prognozunu dramatik şekilde değiştirir (Tablo 11). Klinik ve radyografik tanı sırasında birçok yerel faktör değerlendirilir (bakteri plağı, oklüzal travma, endodontik problemler, çürükler, kemik kaybı, vs.)

Prognozun belirlenmesinde ve buna bağlı olarak tedavi stratejisinin ortaya konmasında psikolojik faktörler de önemli rol oynar. Birçok epidemiyolojik çalışmada stresle periodontal hastalık arasındaki ilişki gösterilmiştir. Hastanın psikolojik durumu tedavi isteğini (uyumlu veya gerçekçi olmayan) ve ağız hijyenini etkiler. Aslında hastanın işbirliği ve motivasyonu prognozu belirleyen faktörlerdendir. VVilson 1996 yılında plak kontrolü ve profesyonel bakım için hasta motivasyonunu incelemiştir.^ Hastaların kronik hastalıklarda idame tedavisini nadiren takip ettiklerini belirtmiştir. Günlük bakteri plağı kontrolü ve idame tedavisi üzerine yapılan çalışmaların çoğunda hasta takibi %50'den azdır. Hastaneüniversite kurumlarında ve uzman hekim muayenehanelerinde plak kontrolü ve idame tedavisi üzerine yapılan çalışmaların çoğunda daha da fazla başarısızlık oranı bildirilmiştir.

Kaynak: Oral İmplantoloji Klinik El Kitabı